Nieuwe digitale technieken in het sensorisch onderzoek zorgen voor accuratere en vooral natuurlijkere resultaten. Daniëlle Dull, consultant bij EyeQuestion Software, gidst ons door bestaande en nieuwe mogelijkheden.
“AI ziet hoe vaak een hand naar een bakje chips gaat”
Daniëlle Dull
door Robert Heeg
Je recente Sensory Talk ging over opkomende nieuwe digitale technieken in het sensorisch onderzoek. Zie je veel innovatie in het vakgebied?
‘Er wordt best veel onderzoek gedaan naar nieuwe methodes en technieken, ook door universiteiten. Voordat die echter commercieel kunnen worden ingezet, moeten zij wel bewezen resultaten opleveren. Er wordt ook veel gekeken of we innovaties uit heel andere vakgebieden kunnen gebruiken in sensorisch onderzoek. Virtual reality komt bijvoorbeeld uit de gamingindustrie. Wij hebben een team dat allerlei congressen bezoekt om die ontwikkelingen te volgen.’
Veel sensorisch onderzoek vindt volgens jou plaats in een steriele omgeving. Waarom kan dat een negatieve invloed hebben op de resultaten?
‘Onderzoek wordt vaak gedaan in sensorische hokjes. Die zijn erop ingericht om zo min mogelijk afleiding te hebben van invloeden van buitenaf als je een product gaat beoordelen. Voordeel is dat je dan compleet gefocust bent op het product en dat kan afhankelijk van je onderzoeksvraag goed zijn. Maar een consument beleeft een product heel anders nadat ie het heeft gekocht, want de omgeving of het weer spelen heel erg mee in je smaakbeleving. Wil je succes op de markt hebben, dan moet je dat dus meenemen in je onderzoek. Wil je weten wat die externe invloed betekent, dan kun je een virtuele omgeving creëren.’
Als je met virtual reality of een immersive room een realistische omgeving nabootst, is die omgeving dan afhankelijk van het product?
‘Ja, want als de omgeving niet past bij het product dan wordt het als minder lekker beoordeeld. Voor het testen van een ijsje test creëer je bijvoorbeeld een virtueel strand. Wij projecteren dan met beamers een 360-graden video op de muren van een kamer. We voegen ook attributen toe, zoals een eettafel of een strandstoel. Alles om iemand het idee te geven dat ie in een bepaalde omgeving is. En je hebt dan toch meer invloed op de situatie dan wanneer je echt met een proefpersoon naar het strand zou gaan. In het tv-programma Voeding en ons Brein lieten ze vorig jaar zien hoe zo’n immersive room werkt.’
Jullie experimenteren met spraakgestuurde vragenlijsten. Wat zijn de ervaringen daarmee?
‘We lieten deelnemers tweemaal hetzelfde product proeven en zeiden dat één ervan een nieuwere, gezondere versie was. Bij de menselijke interviewer kozen deelnemers vaker voor het zogenaamd nieuwere product. Bij de spraakgestuurde vragenlijst via de computer was de uitkomst fiftyfifty. Ze gaven de interviewer kennelijk het sociaal wenselijke antwoord, of ze wilde deze niet teleurstellen. Met een spraakgestuurde vragenlijst kun je dus interviewer-bias verminderen.’
Hoever zijn jullie met het integreren van AI in deze technologieën?
‘We gebruiken het vooral om data-analyse gemakkelijker te maken, want met name open vragen zijn zonder AI lastig te analyseren. Je moet dan alle korte verhaaltjes van respondenten doorlezen, labelen waarover het gaat, of een reactie positief of negatief is, enzovoort. AI kan die informatie sneller uit de context halen. En dat gaat steeds beter, want AI wordt steeds beter.’
Je werkt ook aan een camera in een lamp waarmee je sociale eetmomenten aan tafel kunt volgen. Wanneer verwacht je een werkend model?
‘We verwachten het deze zomer aan te bieden. Omdat de camera in de lamp verwerkt zit, moeten de deelnemers vergeten dat ze gefilmd worden en gaan zij zich natuurlijker gedragen. De lamp neemt alles op en in de analyse kun je dan weer AI gebruiken, want die maakt productherkenning in een video makkelijker. Zo hoef je niet zelf de hele video te bekijken en handmatig te turven of er interacties waren met een product. De AI ziet hoe vaak een hand naar een bakje chips gaat.’
Over Daniëlle Dull
Daniëlle had altijd interesse in voeding en diëtiek. Ze deed de master Voeding en Gezondheid bij de Wageningen Universiteit, waar zij ook een tijd actief bleef als onderzoeksassistent. Sinds 2015 werkt zij bij EyeQuestion Software in diverse functies. Ze ondersteunt klanten, waaronder onderzoeksbureaus, academici en bedrijven. Daarnaast denkt zij mee over nieuwe softwareontwikkeling en -toepassingen.