Mag je contactgegevens, zoals e-mailadressen en/of telefoonnummers, afkomstig van de KvK, een (online) telefoonboek of aangekochte B2B-gegevens (bijv. Dun & Bradstreet), gebruiken voor statistisch onderzoek?
Telecommunicatiewet
De Telecommunicatiewet regelt alleen de benadering per telefoon voor commerciële, charitatieve of ideële doeleinden, zoals verkoop, fondsenwerving of het informeren over bepaalde denkbeelden. De vraag of de Telecommunicatiewet van toepassing is wanneer statistisch onderzoek wordt uitgevoerd, is tijdens de behandeling van de wet in 2019/2020 expliciet aan de orde geweest. Tijdens de parlementaire behandeling heeft de ChristenUnie hierover een vraag gesteld.
“De leden van de fractie van de ChristenUnie zien het opt-in-systeem als een belangrijke maatregel om overlast door ongewenste telemarketing te verminderen. Echter, naast telemarketing met commerciële, ideële of charitatieve doeleinden, kunnen mensen per telefoon ook gevraagd worden voor statistisch onderzoek. Kan de regering bevestigen dat telefonische contacten voor statistisch markt- en verkiezingsonderzoek uitgezonderd blijven van de verplichtingen rondom het opt-in-systeem, zo vragen deze leden. Zo nee, waarom niet?”
De regering bevestigde dat dit wetsvoorstel enkel als doel heeft de ongewenste telemarketing voor commerciële, ideële of charitatieve doeleinden te reguleren. Statistisch, markt- en verkiezingsonderzoek vallen niet onder de reikwijdte van het voorgestelde artikel 11.7 van de Telecommunicatiewet, zolang het gesprek geen commerciële, ideële of charitatieve doeleinden heeft.
Bron: Tweede Kamer, vergaderjaar 2019–2020, 35 421, nr. 6, pagina 14
Deze uitleg geldt dus voor het bellen van natuurlijke personen (consumenten) voor statistisch onderzoek (artikel 89 AVG). Dit is toegestaan. Het bellen van rechtspersonen voor statistisch onderzoek is ook toegestaan. ZZP’ers worden gezien als natuurlijke personen en kunnen dus ook worden gebeld voor statistisch onderzoek.
Samengevat: Zolang het gaat om benadering voor statistisch onderzoek, en niet voor commerciële, charitatieve of ideële doeleinden, is het gebruik van telefoonnummers of e-mailadressen toegestaan, zonder toestemming.
AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming)
In de vraag wordt ook gesproken over een B2B-bestand. De term B2B-bestand verwijst niet per definitie naar een bestand waarin alleen rechtspersonen voorkomen; er kunnen ook natuurlijke personen in de uitvoering van hun beroep of bedrijf in voorkomen. Voor zover het B2B-bestand gegevens bevat van rechtspersonen, is de AVG niet van toepassing. Als het B2B-bestand echter gegevens bevat van natuurlijke personen (zoals bijvoorbeeld zzp’ers, eenmanszaken en vof’s), is de AVG wel van toepassing.
Als de onderzoeksorganisatie een bestand aankoopt of aanhuurt, dan is deze de verwerkingsverantwoordelijke en dient deze te voldoen aan de informatieplicht ex artikel 14 AVG jegens de natuurlijke personen wiens persoonsgegevens zijn opgenomen in het bestand. De onderzoeksorganisatie moet dus, bij het benaderen van natuurlijke personen uit een dergelijk B2B-bestand, zoals die uit een KvK-bestand, deze natuurlijke personen informeren over de herkomst van de persoonsgegevens. Dit kan bijvoorbeeld gelijktijdig gebeuren met het verzoek om deel te nemen aan een onderzoek.
Daarnaast dient te worden voldaan aan alle andere wettelijke eisen uit de AVG, zoals het recht op inzage, correctie, en andere rechten waar een verwerkingsverantwoordelijke aan moet voldoen.
Indien de opdrachtgever van de onderzoeksorganisatie het B2B-bestand aanlevert, dan is die opdrachtgever de verwerkingsverantwoordelijke en heeft deze een eigen verplichting om de AVG na te leven, zoals het voldoen aan de informatieverplichting ex artikel 14 AVG. De opdrachtgever kan echter de onderzoeksorganisatie opdragen om de betrokkenen te informeren conform artikel 14 AVG, uit naam van de verwerkingsverantwoordelijke.